“Gánh gánh gồng gồng” và câu chuyện về người phụ nữ phi thường

Nhân dịp chào mừng Quốc tế Phụ nữ 8/3, Hội quán Các bà mẹ đã hân hạnh mời nữ phóng viên chiến trường, nhà văn, đạo diễn Xuân Phượng đến tham dự buổi nói chuyện với chủ đề Mừng ngày Quốc tế Phụ nữ: Gánh gánh… gồng gồng… Gặp gỡ đạo diễn Xuân Phượng. Không khí ấm cúng, gần gũi vốn có của Hội quán Các bà mẹ lại có thêm phần háo hức bởi sự xuất hiện của nhà văn.

Hình ảnh đạo diễn Xuân Phượng tại buổi nói chuyện. Ảnh: Nguyên Hạ

Tác phẩm Gánh gánh… gồng gồng có tựa gốc được viết bằng tiếng Pháp với tựa đề Áo dài. Chia sẻ về cơ duyên viết nên tác phẩm này, đạo diễn Xuân Phượng kể: “Năm 2001, nhà xuất bản Plon đề nghị tôi viết về cuộc đời tôi bằng tiếng Pháp. Tôi đáp lời: ‘Thưa ông, ông nhầm rồi. Nước tôi có hàng triệu người hơn tôi nhiều. Tôi chỉ là một người đàn bà bình thường. Ông nên tìm một người nào đáng để viết hơn mà viết’. Ông ấy chỉ đáp lời: ‘Không, tôi chỉ muốn viết về đời bà thôi’”.

Không gian ấm cúng của buổi nói chuyện. Ảnh: Nguyên Hạ

Đến thư thứ 3 bà nhận được từ nhà xuất bản, cảm thấy họ thật sự tha thiết muốn xuất bản câu chuyện của bà, bà mới đồng ý đặt bút viết nên tác phẩm. Khi bà bắt tay vào viết, không ngờ càng viết càng hăng say. Bà cũng cho biết thêm, Plon là nhà xuất bản chuyên xuất bản những tác phẩm hồi ký mang giá trị lịch sử rất cao của nhiều danh nhân lớn trên thế giới.

Chia sẻ về tên tác phẩm, ngay từ đầu bà đã muốn đặt một cái tên sao cho quyển sách tiếng Pháp viết về cuộc đời người Việt để cho những quốc gia dùng tiếng Pháp cầm lên là biết quyển sách của Việt Nam. Vậy thì phải là một cái tên thật thuần Việt mà còn đại diện cho người phụ nữ. Vậy nên bà chọn tên “Áo dài”.

Bà cũng trải lòng rất nhiều về cuộc đời làm cách mạng miệt mài, chuyện tình của bà từ trong những năm tháng chiến tranh cho đến khi hòa bình lập lại. Bà tham gia kháng chiến từ năm 16 tuổi. Xa gia đình, xa quê hương gần 40 năm. Từ khi ra đi chỉ là một cô bé, đến khi gặp lại mẹ thì đã là một cụ bà gần 60. Mẹ của bà đã thốt lên: “Con ơi, con đi giúp họ làm chi, để cho gia đình mình bây giờ ly tán…”. Bà đã nói với mẹ: “Thưa mẹ, con đi không phải để gia đình ly tán mà con đi để gia đình sum họp”. Đây cũng là chi tiết được nhà văn đưa vào quyển sách Gánh gánh… gồng gồng.

MC Thiên Kim không kìm nổi xúc động trước câu chuyện của tác giả Xuân Phượng. Ảnh: Nguyên Hạ

Từng câu chuyện trong cuộc đời của chính bà và những câu chuyện bà chứng kiến về những nỗi đau đớn tột cùng, sự chia cắt gia đình, đôi lứa… do chiến tranh gây ra in hằn trong ký ức qua lời kể của bà dần hiện lên rõ rệt.

Nhà báo Đỗ Hương đã nhận xét: “Các bạn trẻ hãy học từ quyển sách này. Không phải học chữ mà học cái tâm hồn ở trong đấy… để hiểu được một thời cha ông rất gian khó làm kháng chiến và ý chí kiên cường của một người phụ nữ”.

MC Thiên Kim thay mặt Hội quán Các bà mẹ tặng hoa cho đạo diễn Xuân Phượng. Ảnh: Nguyên Hạ

Xuyên suốt những chia sẻ của mình, đạo diễn Xuân Phượng dặn dò thế hệ trẻ hãy đọc những tác phẩm về chiến tranh, từ đó thấu hiểu nỗi đau đớn tột cùng mà nhân dân ta phải gánh chịu để từ đó làm động lực phấn đấu. Đừng bao giờ thất vọng hay nghĩ đây là hết. Vẫn còn một tia hy vọng nhỏ nhoi vẫn phải cố vươn lên rồi sẽ vượt qua.